پایان نامه روشهای ارزیابی معماری نرم افزار

چکیده

این نوشتار، گزارش سمینار کارشناسی ارشدی است که به بررسی روشهای ارزیابی معماری نرم افزار اختصاص دارد. برای رسیدن به این منظور توضیحاتی در معرفی معماری نرم افزار، اهمیت ارزیابی معماری نرم افزار، معماری قابل اجرا و ابزار مدلسازی معماری به عنوان پیش نیاز در این چکیده آورده شده است .

معماری نرم افزار یعنی بیان ساختار یا ساختارهای سیستم که مولفه های نرم افزاری، ویژگیهای قابل رویت از خارج این مولفه ها و روابط بین آنها را نشان می دهد. تعریف دیگری که برای معماری نرم افزار ارائه شده، عبارت است از ساختار مولفه ها در یک سیستم، رابطه داخلی آنها و اصول و خطوط راهنمایی که طراحی و ارزیابی سیستم را در طی زمان کنترل می کند. این تعریف جنبه های داخلی سیستم را در نظر می گیرد و بنابراین اکثر روشهای تحلیل و ارزیابی بر اساس آن عمل می کنند. تعریف معماری نرم افزار باید شامل دو قسمت ماکرو معماری و میکرو معماری باشد که اولی روی محیِط سیستم متمرکز می شود و دومی ساختار داخلی یک سیستم را پوشش می دهد. البته تعاریف مختلفی برای معماری نرم افزار وجود دارد که ما در اینجا قصد ارائه همه آنها را نداریم و به دو تعریف فوق اکتفا می کنیم.

معماری

تجربه های به دست آمده از سایر رشته های فنی و مهندسی نشان داده است که عواملی مانند ابعاد بزرگ، پیچیدگی زیاد، قابلیت گسترش و ایجاد تغییرات در طی زمان، طول عمر زیاد و نیازمندیهای خاص از مهمترین عوامل تصمیم گیری در رابطه با لزوم هر نوع معماری می باشد. به عبارت دیگر تجربه نشان داده است که هر گاه نیاز به طراحی موجودیتی (ساختمان، مدار، سیستم و...) با ابعداد و پیچیدگیهای زیاد یا نیازمندیهای خاص باشد، نگرش خاص و همه جانبه ای مورد نیاز است که در اصطلاح به آن معماری گفته می شود.

معماری نرم افزار یک سیستم را می توان دید مشترک همۀ صاحبان سهام و توسعه دهندگان دخیل در یک سیستم نرم افزاری دانست که همگی روی آن اتفاق نظر دارند یا حداقل آنرا پذیرفته اند.

معماری نرم افزار یک سیستم، اطلاعات زیر را در مورد آن سیستم ارائه می دهد:

* سازماندهی سیستم نرم افزاری

* عناصر ساختاری و واسطهای آنها

* ترکیب عناصر ساختاری و رفتاری درون زیر سیستمها

ویژگیهای کیفیتی از نظر ارزیابی به دو دسته تقسیم می شوند :

صفات کیفیتی قابل مشاهده در زمان اجرا: این صفات نشان می دهند که در طول مدت اجرا، یک سیستم چقدر خوب می تواند نیازمندیهای رفتاری خودش را تامین کند. یعنی به لحاظ رفتاری معین می کند که آیا سیستم نتایج را برآورده می کند و آیا این نتایج را در زمان درست برآورده می سازد یا خیر؟

در واقع این صفات کیفیتی مربوط به ویژگیهای قابل مشاهده در حین اجرا هستند. یعنی نرم افزار را باید اجرا کرد تا مشخص شود که در اثر اجرای آن چنین ویژگیهایی فراهم می شوند یا خیر؟

صفات کیفتی قابل مشاهده در زمان اجرا 5 مورد می باشند:

* کارایی (Performance)

* امنیت (Security)

* در دسترس بودن (Availability)

* قابلیت عملکرد یا وظیفه مندی (Functionality)

* قابلیت کاربرد و استفاده (Usability)

صفات کیفیتی غیر قابل مشاهده در زمان اجرا : این صفات به گونه ای هستند که با اجرای آن نمی توان تشخیص داد که به آن دست یافته ایم یا خیر و به عبارت دیگر نمی توان آن را در زمان اجرا دید و باید بعداً ارزیابی شود. این دسته از صفات نشان می دهند که جمع آوری سیستم و آزمایش و طراحی سیستم با چه میزان سهولت و راحتی انجام می شود.